تاریخ تفسیر قرآن کریم

تاریخ تفسیر قرآن کریم 1

حکیمان الهی در تعمق آیاتی همچون «الله نور السموات و الارض» به پایان قلمرو فکر و اندیشه بشری رسیدند از این رو عارفن به استناد آیاتی همچون «ان تتقوا الله یجعل لکم فرقاناً» و «یؤتى الحکمة من یشاء» ، برای تفسیر قران از معرفت شهودی استفاده نمودند و فقها از آیات الاحکام بهره بردند و اولى الالباب هم به استناد آیه «ربنا ما خلقت هذا باطلاً» ، تفسیر علمی و عینی از قرآن ارائه کردند . خلاصه صاحبان عقل و قلب سلیم در طول «تاریخ تفسیر» به قدر «طاقت بشری» برای فهم «مراد الله» و حقایق قرآن تلاش کردند و هر کس به قدر ظرفیتش از این «آب حیات» از زبان و قلم جاری ساخت و هر کس بر اساس «قابلیت استفاضه» و مرتبه علمی و تقوایی و مطابق درجه «تطهیر باطن» و تمسک به خدا و اهل بیت (عترت) از بواطن نورانی و ژرف این کتاب بهره مند شد .

تاریخ تفسیر قرآن کریم 2

 

حکم اعدام برای عدم پرداخت مهریه و نفقه

  در ایران بر خلاف تمام دنیا ، برای تجاوز مرد به زن ، حکم اعدام ؛ و برای فقر مرد و درنتیجه عدم پرداخت مهریه و نفقه ، حکم زندان صادر می شود که گاهی این زندان ها و شکایت ها منجر به قتلِ شاکی و اعدامِ مرد فقیر ، هم می شود . نکته جالب هیچ مردی به این اعدام و زندان ها اعتراضی نمی کند و جالبتر این که بعضی مردان از این اعدام و زندان ها حمایت هم می کنند .

حال اگر برای عدم پرداخت مهریه و نفقه ، حکم اعدام تعیین شود ، باز چند درصد از مردان حاضر می شوند با زنِ ایرانی ازدواج دائم کنند ؟

با توجه به فرهنگِ گروه کثیری از ایرانیان که هر چیز غلطی را با آغوش باز ،مورد استقبال قرار می دهند ؛ اگر حکم اعدام برای عدم پرداخت مهریه و نفقه تعیین کنند ، واکنش ها به شرح زیر خواهد بود :

زنان در نحوه اعدام شوهرانشان و نحوه دست و پا زدن آنان در بالای چوبه دار ، به هم فخر فروشی می کنند و با هم مسابقه می دهند و این امر هم در عرض چند ماه یا چند سال ، چنان در جامعه جا می اُفتد که انگار هزاران سال است که این قانون وضع شده است و گروهی از مردان هم از این امر استقبال می کنند و خواستار شکنجه و اعدام های بیشتر می شوند و مردان دیگری هم در امر انداختن طناب دار بر گردن همدیگر ، بر هم پیشی می گیرند ؛ و گروهی از مردان دیگر اظهار می دارند که ما از اینکه بعد از ازدواج اعدام می شویم ، بسیارخوشحال هستیم .

 

حقوق فرزندان و والدین نسبت به هم در قرآن

حقوق فرزندان :

وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُوْلُواْ الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینُ فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا ﴿۸﴾

و هر گاه خویشاوندان ، یتیمان و مستمندان در تقسیم ارث حضور داشتند ، چیزی از آن ارث را به آنان بدهید و با آنان سخنی پسندیده بگویید .

وَلْیَخْشَ الَّذِینَ لَوْ تَرَکُواْ مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّیَّةً ضِعَافًا خَافُواْ عَلَیْهِمْ فَلْیَتَّقُوا اللّهَ وَلْیَقُولُواْ قَوْلًا سَدِیدًا ﴿۹﴾ سوره نسا

کسانی که نگرانِ فرزندانِ ناتوانشان بعد از مرگِ خودشان هستند باید از ستم بر یتیمانِ مردم بترسند پس باید از خدا پروا کنند و سخنی درست بگویند .

آیه فوق درخصوص ترس از آینده فرزند پس از مرگ اشاره دارد و به راهکار معنوی و اخلاقی آن اشاره می کند .

پس یکی از حقوق فرزندان بر گردن والدین این است که : باید به فکر تامین مالی آنان هم در زمان حیات و هم پس از مرگ خودشان باشند و این فکر درمورد آینده به پدر محدود نشده و شامل حال مادر هم می شود . در آیه فوق والدین ملکف شده اند که علاوه بر رعایت حقوق فرزند خود ، حقوق تمامی کودکان را رعایت کنند .

در سوره کهف در ماجرای خضر و موسی ؛ خضر به موسی می گوید :

وَأَمَّا الْجِدَارُ فَکَانَ لِغُلَامَیْنِ یَتِیمَیْنِ فِی الْمَدِینَةِ وَکَانَ تَحْتَهُ کَنزٌ لَّهُمَا وَکَانَ أَبُوهُمَا صَالِحًا فَأَرَادَ رَبُّکَ أَنْ یَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَیَسْتَخْرِجَا کَنزَهُمَا رَحْمَةً مِّن رَّبِّکَ وَمَا فَعَلْتُهُ عَنْ أَمْرِی ذَلِکَ تَأْوِیلُ مَا لَمْ تَسْطِع عَّلَیْهِ صَبْرًا ﴿۸۲﴾ سوره کهف

و اما آن دیوار متعلق به آن دو بچه یتیم در آن شهر بود و زیر آن گنجی متعلق به آن دو بود و پدرشان مردی صالح بود پس پروردگار تو خواست که آن دو بچه به حد رشد برسند و گنجینه خود را که رحمتی از سوی پرودردگارت بود بیرون آورند و این کارها را من خودسرانه (و بدون اذن خدا) انجام ندادم ، این بود تاویل آنچه که نتوانستی بر آن صبر ورزی .

در آیه فوق به ایجاد و حفظ پشتوانه مالی برای فرزندان و رها نکردن آنها به حال خود ، اشاره دارد . نکته مهم اینکه در آیه فوق فرموده که فرزندان از صالح بودن والدین ، ارث می برند همانگونه که در آیه 9 نسا فرمود که فرزندان از اخلاقیات و انسان دوستی والدین نسبت به دیگران ، ارث و سهمی دارند . شاید سئوال کنید چرا ؟ جواب این است که همانطور که اگر والدین فقیر یا بیسواد باشند فرزندانشان از هم متضرر می شوند و نیز همانطور که اگر نسلی حماقت کنند تا چند نسل بعد خواهند سوخت ، اگر والدین یا نسلی صالح باشند ، فرزندانشان نیز بی بهره نخواهند بود .

 حضرت علی (ع) فرمود : بیماری کودکان ، کفاره گناهان والدین است .

کلیسای مورمون ها

پیروان این کلیسا در آمریکا ، برخلاف قوانین آمریکا چند همسری هستند . Brady Williams ، با پنج همسر و 24 فرزند یکی از پیروان این کلیسا بوده است . تمامی اعضای این خانواده در دو ساختمان کنار هم زندگی می کنند .

یکی از علل مهم شیوع بیماریهایی همچون ایدز و هپاتیت ، ارضا نشدن جنسی مردان مطابق با فطرتشان است . اگر پسران در سنی که به بلوغ جنسی می رسند بلافاصله از طریق سالم و مشروع ارضا شوند و هر زمان که نیاز به تنوع جنسی داشتند ، در قاعده چندهمسری ارضا شوند ؛ هیچ وقت منشا شیوع بیماریهای جنسی نخواهند شد .  اکثر پسران برخلاف دختران نمی توانند بر نیاز جنسی اشان غلبه کنند ، اما خیلی ها انتظار دارند که پسران هم مانند دختران صبر کنند یا به تک همسری رضایت دهند ، درنتیجه پسران هم این انتظار را با انحرافات جنسی و شیوع بیماریهای جنسی پاسخ می دهند .

 

زنان فرشته اند اگر ...

 

-زنان فرشته اند اگر : با چند همسری شوهرانشان مقابله نکنند . البته این حرف به این معنا نیست که باید و حتماً و لزوماً تمام مردان چند همسری باشند بلکه به این معناست که اگر شوهرشان نیاز داشت که همسر دیگری اتخاذ کند ، با او مقابله نکنند .

- زنان فرشته اند اگر : مهریه اندک داشته باشند ، طوریکه مبلغ آن به گونه ای باشد که شوهر بتواند در همان لحظه عقد ، آن را به زن پرداخت کند .

- زنان فرشته اند اگر :

امر به معروف و نهی از منکر در قرآن

فکر می کنید امر به معروف و نهی از منکر در قرآن چیست ؟

 در سوره بلد ، آیات 12 تا 18 ، پس از اینکه درستکاری (انسانیت) را آزاد کردن برده و بنده ، طعام دادن به نیازمند ، توجه به یتیم بویژه یتیم خویشاوند معرفی می کند ، ادامه می دهد که : علاوه بر این اعمال باید از کسانی باشد که ایمان آورده و یکدیگر را به صبر و مهربانی و بخشش توصیه کنند .

ثُمَّ کَانَ مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ ﴿۱۷﴾ سوره بلد

امر به معروف و نهی از منکر در این سوره : توصیه همدیگر به مهربانی و صبر و بخشش است یعنی :

1-    « توصیه به همدیگر » یعنی توصیه مومن به مومن ( و نه توصیه مومن به غیر مومن )

2-    « توصیه به مهربانی » یعنی به هم نصیحت کنید و مشاوره دهید که گذشت پیشه کنیم و از اشتباهات هم چشم پوشی کنیم و خشم خود را فرو خوریم .

3-    « توصیه به صبر » یعنی به جای اینکه همدیگر را از زندگی نا امید کنیم ، به مومنانی که دچار مشقتی در زندگی شده اند ، امید دهیم تا آن مومن بتواند صبر پیشه کند و در اثر فشار به بیراهه نرود .

4-    « توصیه به بخشش » یعنی اینکه دست در جیبِ مبارک کنیم ، و مشکل مومنی را در حد توان حل کنیم .

اسباب نزول

اسباب نزول :

اسباب جمع سبب است و خود سبب از لحاظ لغوی دارای معانی زیر است :

رسن یا ریسمان و هر چه بدان به دیگری پیوسته شود ، پیوند ، خویشاوندی ، حیات ، ناحیه و راه ، باعث و موجب ، دستاویز ، افزار و آلت و وسیله ، و امثال آنها .

بعضی آیات و سوره ها دارای اسباب نزول خاص هستند و بعضی دیگر بدون اسباب خاصی هستند همچون آیات درخصوص بهشت و جهنم یا سرگذشت اقوام گذشته برای عبرت گیری (منهای داستان ذوالقرنین و امثالهم که مردم از پیامبر درخصوص آنها سئوال کرده بودند)

سبب در اصل به معنی هر امری است که موجب دسترسی به هدف می گردد .

معنی اصطلاحی اسباب نزول : عبارت از اموری است که یک و یا چند آیه و یا سوره هایی در پی آنها و به خاطر آنها نازل شده است و این امر در زمان نبوت پیامبر اکرم رخ داده است .

حوادثی که باعث نزول سوره ه ا شد :

1-    حوادث سازنده و الگوپرداز .

2-    حوادث و رویدادهای زشت و ویرانگر .

1-1    : یکی از حوادثی که باعث نزول آیاتی از قرآن شد حادثه ای بود که همگامی صلاة با زکوة را در اکثر آیات تجسم بخشید یعنی آنگاه که حضرت علی در حال رکوع نماز ، توجه به خلق و مستضعفان را به عنوان نتیجه و لازمه توجه به حق اعلام کرد و از پی آن آیه های زیر نازل شد : 55 و 56 سوره مائده .

1-2    مفسران فریقین می گویند : سوره « هل اتی دهر انسان» درباره علی (ع) و فاطمه(س) و فضه (خادمه آنها) نازل شد . حسن و حسین بیمار شدند ، یاران رسول خدا به علی گفتند : نذری کن تا آنها شفا یابند . علی و فاطمه و فضه 3 روز روزه نذر کردند . علی مقداری جو از یک مرد یهودی قرض کرد و فاطمه یک سوم جوها را آرد کرد و با آن آرد ، 5 نان درست کرد اما موقع افطار بینوایی بر آنان وارد شد و آنها همه ی نانها را به او دادند درنتیجه گرسنه خوابیدند و شب بعد هم به همین شکل یتیمی آمد و شب بعد هم به همین شکل ، اسیری آمد . علی(ع) ، حسن و حسین را که مثل جوجه به خود می لرزیدند به نزد پیامبر برد و پیامبر از دیدن آنها ناراحت شد . پیامبر به سراغ فاطمه آمد و او را دید که درحالیکه شکمش به کمرش چسبیده ، نماز می خواند . در چنین لحظاتی بود که جبرئیل فرود آمد و گفت : ای محمد این را بستان و بگیر . خدا تو را درباره خاندانت تهنیت گفته ، آنگاه جبرئیل سوره « هل اتی » را بر آن حضرت خواند .

شیخ حریر بشیر تبریزی گفته که سائلانی که به درب خانه علی آمدند به این شرح بودند : سائل اول : جبرئیل ، سائل دوم : میکائیل ، و سائل سوم : اسرافیل بوده اند تا اهل بیت رسول خدا را آزمایش کنند .

مولفِ روضات الجنات از صاحب حدائق الشیعه نقل می فرماید : برخی مردم از محد بن ادریس شافعی خواستند درباره اوصاف علی (ع) سخن گوید . شافعی در پاسخ آنها گفت : در وسع و توانایی بیان من نیست راجع به کسی سخن گویم که سه چیز را در خود جمع نموده که در احدی هرگز جمع نشده است :

1-    بخشش در عین فقر و تهیدستی .

2-    جلادت و قوت در عین خردمندی .

3-    حلم و بردباری در عین فضل و دانش .

یک چشم عقل ، یک چشم شرع

پسر یا مرد مومن از چه چیزهایی باید حتماً دوری کند که این پرهیز هم مورد قبول شرع و هم مورد قبول عقل باشد ؟

پاسخ :

1- زنِ شوهر دار

2- هر نوع دود (سیگار ، مواد مخدر و ...)

3- مال حرام (حرام با توجیه و کلاه شرعی ، حلال نمی شود)

4-دوست یا همسر غیر مومن

5- خویشاوند غیر مومن

6- جوگیر شدن و تبعیت از حرفهای غیر عقلی و غیر شرعی

7- مشروبات الکلی

8- هر گفتار یا عملی که منجر به تباهی زندگی دیگران شود .

 9- هر فکر ، نیت ، گفتار و یا عملی که شائبه ای از شرک یا ریا در آن باشد .

 

سئوالات پس از مرگ از دیدگاه قرآن

شاید شنیده باشید که بعد از مرگ از انسان سئوالاتی می شود ، همه این سئوالات از روایات استخراج شده است و صحت آنها جای بحث دارد اما در زیر با سئوالاتی مواجه می شوید که در قرآن آمده و قطعاً از شما هم این سئوالات پس از مرگ پرسیده خواهد شد .

سئوال اول :

إِنَّ الَّذِینَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِکَةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ قَالُواْ فِیمَ کُنتُمْ قَالُواْ کُنَّا مُسْتَضْعَفِینَ فِی الأَرْضِ قَالْوَاْ أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُواْ فِیهَا فَأُوْلَئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءتْ مَصِیرًا ﴿۹۷﴾سوره نسا

کسانى که به خودشان ظلم کرده اند ، وقتى فرشتگان جانشان را مى‏گیرند ، به آنها مى‏گویند در چه بودید [چگونه زندگی کردید] ؟ آنان پاسخ مى‏دهند ما در زمین از مستضعفان بودیم [کاری از دستمان برنمی آمد] . فرشتگان مى‏گویند : مگر زمین خدا وسیع نبود تا در آن مهاجرت کنید ؟ پس آنان [به سبب سیاه بختی اشان در دنیا] جایگاهشان دوزخ است [و در آخرت هم سیاه بخت می شوند]و [دوزخ] بد سرانجامى است (۹۷)نسا

إِلاَّ الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاء وَالْوِلْدَانِ لاَ یَسْتَطِیعُونَ حِیلَةً وَلاَ یَهْتَدُونَ سَبِیلًا ﴿۹۸﴾سوره نسا

مگر آن مردان و زنان و کودکان مستضعفی که چاره‏جویى نتوانند و راهى نیابند .(۹۸)نسا

فَأُوْلَئِکَ عَسَى اللّهُ أَن یَعْفُوَ عَنْهُمْ وَکَانَ اللّهُ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿۹۹﴾سوره نسا

پس آنان [که عذری دارند] ، امید است که خدا از ایشان درگذرد که خدا همواره خطابخش و آمرزنده است .(۹۹)نسا

وَمَن یُهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللّهِ یَجِدْ فِی الأَرْضِ مُرَاغَمًا کَثِیرًا وَسَعَةً وَمَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلى اللّهِ وَکَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا ﴿۱۰۰﴾نسا

و هر کس که در راه خدا هجرت کند در زمین اقامتگاه‏هاى فراوان و گشایشها خواهد یافت و هر کس با هدف مهاجرت در راه خدا و پیامبر او از خانه‏اش خارج شود ، سپس بمیرد ، پاداش او قطعا بر عهده خداست و خدا آمرزنده مهربان است (۱۰۰)

پس سئوال اول از « کیفیت زندگی و زمان » است .

نکات :

1- کسی که زندگی خوبی ندارد ، به خودش ظلم کرده است .

2- انسان برای نجات خودش باید حداکثر تلاش را بکند و اگر نتوانست در سرزمین خودش زندگی اش را بهبود بخشد ، باید هجرت کند .

3- کسانی که در دنیا سیاه بختند ، در آخرت هم سیاه بختند .

4- اکثر دلایلی که ما برای توجیه بدبختی هایمان می آوریم ، عذر و بهانه است و بعد از مرگ از ما پذیرفته نخواهد شد .

5- مستضعفی که برای ارتقای وضع خودش ، حداکثر تلاش را نکند ، وارد جهنم می شود .

6- اگر مستضعفی برای نجات خودش ، حداکثر تلاش را کرد و موفق نشد ، شاید توسط خدا بخشیده شود . کلمه « شاید » برای این آمده که مستضعفین به جای اینکه دنبال بهانه تراشی برای ماندن در وضع اسف بار باشند، حداکثر تلاششان را بکنند .

7- هدف مومن باید اجرای اوامر خدا و پیامبرش باشد و اگر مومن نتواند در سرزمین خودش ، اوامر خدا را اجرا کند باید به سرزمینهای دیگر برود تا بتواند اوامر خدا و رسولش را عملی کند یعنی مومن نباید تحت هیچ عنوان و بهانه ای از اجرای اوامر خدا شانی خالی کند .

هجرت دو نوع است : 1- هجرت کامل : که فرد به سرزمینی دیگر می رود و در همان سرزمین می ماند که این هجرت می تواند با اراده فرد یا بدون اراده فرد رخ دهد به عنوان مثال حضرت یوسف (ع) ناخواسته از کنعان به مصر منتقل شد و در همانجا ماند و تبدیل به عزیز مصر شد . 2- هجرت موردی : یعنی فرد برای کار یا انتخاب همسر یا یک یا چند موضوع خاص هجرت می کند و زندگی اش را به طور کامل به کشور دیگر منتقل نمی کند البته نمونه های دیگری هم وجود دارد به عنوان مثال آقای x در اروپا زندگی می کند ولی برای کسب و کارش به کشورش (ایران) برمی گردد یعنی محل زندگی : اروپا ، محل کار : ایران .

نعمت و قناعت

 

وَبَشِّرِ الَّذِین آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ کُلَّمَا رُزِقُواْ مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا قَالُواْ هَذَا الَّذِی رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُواْ بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿۲۵﴾سوره بقره

ترجمه : بشارت بده به کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند که برای ایشان است باغهایی که جریان دارد از زیر درختان آن جویها ، هر گاه روزی آنها شود از ثمره آن درختان ، می گویند : این روزی همان است که قبل از این رزق ما قرار داده شده بوده است و داده شود به آنها مشابه آن نعمتها و برای آنهاست در آنجا همسرانی مطهره ، و آنها در آنجا جاودانه هستند .

تفسیر : این روزی از قبل برای ما تعیین شده بود یعنی آنچه را که آنها در بهشت دریافت می کنند ، شبیه به توشه ای می یابند که از دنیا با خود برده اند . یعنی آدمی آنچه در این دنیا کرده با خود می برد که البته به بهشتیان بیش از آنچه کرده اند ، داده می شود . پیامبر اکرم فرمود : همانطور که زندگی می‏کنید ، میمیرید ، و همانطور که میمیرید ، مبعوث میشوید . در آیه دیگری فرموده : لهم ما یشاؤن فیها و لدینا مزید ، هر چه بخواهند در اختیار دارند ، و نزد ما بیش از آنهم هست . منظور از کلمه طهارت در « ازواج مطهره » ، انواع طهارت (طهارت ظاهری و باطنی (اخلاقی) و خلقتی ؛ و پاک بودن از هر نوع مکر و حیله ، و برائت از تمامی عیب ها) است که باعث می شود الفت واقعی بین زوجین رخ دهد . امام صادق (ع) فرمود : ازواج مطهرة ، حوریانی هستند که نه حیض دارند و نه حدث .

نکات مهم آیه :

1- هر عمل نیکی که انجام می دهید تبدیل به یک روزی برای شما (هم در دنیا و هم در آخرت ) می شود . مثلاً دست نوازشی که بر سر یک یتیم می کشید تبدیل به یک سیب ( یا هر روزی دیگر ) می شود که به دست شما می رسد .

2- برای هر کسی روزیهایی تعیین شده و پشت در خانه اش گذاشته اند ؛ که اگر خوبی کند ، آن روزی وارد خانه اش می شود و اگر بدی کند ، آن روزی از خانه اش دور می شود .

3- هر خوبی که انجام می دهید ، به این دلیل که خدا کریم است بیش از آنچه حقتان به شما می دهد پس بدانید آنچه که در اختیارتان هست (حتی روزی اندک) بیشتر از استحقاق شماست پس باید به طور مضاعف شکرگزار باشید اما طبع آدمی این است که شکرگزار نخواهد بود و همیشه مدعی است که کمتر از حقش دریافت کرده ، البته الگوهای فاسد در جامعه و مقایسه خود با این الگوها ، به این توهم دامن می زند .

4- رحمت خدا مشمول حال کسی می شود که هم مومن باشد و هم متصف به تمامی اعمال صالحه . مومن چند ویژگی دارد که مهمترین ویژگیهای ایشان به این شرح است : 1- اهل اندیشه و تعقل 2- پرهیز از شرک 3- اهل نماز . متصف به اعمال صالحه یعنی هر عملی صالحی که بتواند در حد توانش انجام می دهد .

5- روزی و همسر خوب ، دو نعمتی هستند که هم در دنیا و هم در آخرت دارای ارزش هستند .

6- همسران مطهره ، پاداشِ خوب بودن انسان است .

7- بهترین نعمت ها که نتیجه رستگاری است ، این است که شما در آن ، « هم فیها خالدین » باشید .

8- استفاده از کلمه « بَشِّرِ» به این دلیل بوده است که « خوبی در برابر خوبی » قانون خداست ، یعنی اینکه اگر خوبی کنید بالاخره روزی خوبی خواهید دید ؛ پس آنهایی که خوبی کرده اند ولی بدی دیده اند باید بدانند که : 1- نباید از کسی که به او خوبی کرده اید انتظاری داشته باشید (حتی در حد یک تشکر) زیرا خوبی را به خاطر خدا انجام داده اید ( تو نیکی می کن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز) 2- باید به همکیشان و همفکران خودتان (مومنین و مومنات) خوبی کنید و اگر به جماعت مومن خوبی کنید به احتمال زیاد بدی نخواهید دید ( آیه : بال فروتنی خود را برای مومنان بگستر و باید کافران و منافق در تو خشونت ببینند ؛ و لازم به ذکر است که با توجه به آیات مومنان در تمامی دورانها ،انگشت شماره بوده اند ؛ و مضافا باید بدانی که مومن کیست و فریفته ظاهر نشوی)

9 - یکی از مزیتهایی که پاداش مومنین دارد این است که آنها از « ثمره درختان » برخوردار می شوند. درختان سمبل هر انسان صالح یا هر پروژه به ثمر رسیده است (رُزِقُواْ مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ).

10 - استفاده از ضمیر « هم » در آیه فوق : « هم » اولی یعنی این نعمتها که در این آیه برشمرده شده ویژه مومنانی است که متصف به تمامی اعمال صالح هستند . « هم » دومی یعنی ازواج مطهره ، جز حقوق اولیه چنین افرادی است . « هم » سومی ، تاکید بر این است که اینان هستند که از این نعمتها برخوردار می شوند و همینان هستند که حقشان است که برخورداری از نعمتها برایشان دائمی باشد .

11- استفاده از ( هَذَا الَّذِی :این همان است که ، یا ، این خودشِ) یعنی اینکه آن رزقها برای مومنان شناخته شده بوده زیرا که آن رزقها ، همان اعمالِ خودشان بوده که به شکل رزق در آمده اند .

وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ وَکُلاَ مِنْهَا رَغَدًا حَیْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنَ الْظَّالِمِینَ ﴿۳۵﴾ سوره بقره

و گفتیم اى آدم خود و همسرت در این باغ ساکن شوید و از هر کجاى آن که می خواهید فراوان بخورید ولی به این درخت نزدیک نشوید که از ظالمان خواهید بود (۳۵)سوره بقره

فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا کَانَا فِیهِ وَقُلْنَا اهْبِطُواْ بَعْضُکُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَکُمْ فِی الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِینٍ ﴿۳۶﴾ سوره بقره

پس شیطان هر دو را از آن بلغزانید و از آنچه در آن بودند هر دویشان را بیرون راند و فرمودیم پایین بیایید ، بعضی از شما دشمن بعضی دیگر هستید و براى شما در زمین محل اقامت و تا مدتی برخوردارى از نعمات خواهد بود (۳۶)

فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ کَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَیْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ ﴿۳۷﴾ سوره بقره

سپس آدم از پروردگارش کلماتى را دریافت نمود و خدا بر او ببخشود زیرا درحقیقت فقط خداست که توبه‏پذیر مهربان است (۳۷)

قُلْنَا اهْبِطُواْ مِنْهَا جَمِیعًا فَإِمَّا یَأْتِیَنَّکُم مِّنِّی هُدًى فَمَن تَبِعَ هُدَایَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿۳۸﴾ سوره بقره

فرمودیم همگی از آن پایین بیایید . پس اگر از ناحیه من به شما هدایتى برسد آنان که از هدایتم تبعیت کنند ، گرفتار ترس و اندوه نمی شوند (۳۸)

وَالَّذِینَ کَفَرواْ وَکَذَّبُواْ بِآیَاتِنَا أُولَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿۳۹﴾ سوره بقره

ولی کسانى که کفر ورزیدند و نشانه‏هاى ما را تکذیب کردند همانان هستند که اهل آتشند و در آن جاودانه خواهند بود (۳۹)